Badania społeczne osób z różnymi typami niepełnosprawności
05.06.2024
Z roku na rok rośnie świadomość potrzeby wzmacniania dostosowań i budowania inkluzywności dla osób z różnymi typami niepełnosprawności. Zarówno sektor publiczny, jak i prywatny, coraz szerzej interesuje się potrzebami tej grupy swoich klientów. W soczewce firm i instytucji jest wsparcie osób z niepełnosprawnością w życiu codziennym, ale również identyfikacja wyzwań, likwidacja barier i weryfikacja oczekiwań pod względem np. jakości obsługi czy oferty produktowej. W efektywnym pozyskaniu informacji o wyzwaniach z jakimi zmagają się osoby z niepełnosprawnością, niezbędnym narzędziem są badania społeczne, w których specjalizuje się agencja badawcza PBS.
Według Europejskich Ankietowych Badań Zdrowia (EHIS – European Health Interview Survey) prawne orzeczenie o niepełnosprawności lub równoważne posiada prawie 3,8 mln Polaków. W starzejącym się społeczeństwie to grupa coraz szersza m.in. o osoby z ograniczeniami mobilności, problemami wzroku czy słuchu. Wyraźnie istotna jest też grupa osób w spektrum autyzmu. Jest to grupa nie tylko obszerna, ale i zróżnicowana nawet w obrębie jednego typu niepełnosprawności. Wszystkie te osoby to konsumenci, z prawem do pełnej dostępności usług. Grupa osób bardzo ważna, wyraźnie obecna na rynku, a nadal zmagająca się z barierami dotyczącymi dostępności.
Doświadczenie zgromadzone w obszarze badań społecznych i marketingowych osób z niepełnosprawnością, pozwala badaczom PBSu projektować badania oraz narzędzia badawcze w sposób dostosowany do trudności wynikających z określonego typu niepełnosprawności. Stworzenie respondentom komfortowych warunków uczestnictwa w badaniach jest kluczowym elementem efektywnej realizacji procesów badawczych.
Agencja w swoich strukturach posiada wykwalifikowanych badaczy realizujących projekty z osobami z niepełnosprawnościami różnego typu w stopniu umiarkowanym i znacznym. Realizacja projektów badawczych z osobami o takim stopniu niepełnosprawności, cechuje się specjalistycznym podejściem do rekrutacji respondentów, ale również wymaga szczególnych umiejętności merytorycznych i interpersonalnych na etapie przygotowania i realizacji. Przygotowanie skutecznych narzędzi (jakościowych i ilościowych) wymaga znajomości charakterystyki danego typu niepełnosprawności/schorzenia, co za tym idzie wynikających z tego faktu trudności i ograniczenie ich wpływu na przebieg procesów badawczych. Doświadczenie zdobyte dzięki zrealizowanym projektom i posiadane know-how pozwala efektywnie wspierać badawczo Zleceniodawców w podejmowaniu strategicznych decyzji biznesowych.
– „Osoby z niepełnosprawnością są dla nas bardzo ważną grupą respondentów. Oczekując wykonania różnego typu zadań, musimy się z nimi w odpowiedni sposób komunikować i przygotować przyjazne środowisko do działania np. dopasowana do typu niepełnosprawności forma dzienniczków, odpowiednio sformułowane polecenia na poziomie językowym oraz logicznym. Nie boimy się wyzwań i wciąż rozwijamy się metodologicznie w ramach badań z respondentami o szczególnych potrzebach.” – mówi Anna Jaglarska-Adamska, starszy kierownik projektów i specjalista ds. badań jakościowych OzN.
Zrealizowane badania, zarówno jakościowe jak i ilościowe, wśród osób z poszczególnymi typami niepełnosprawności, są dla wielu firm i instytucji możliwością do sprawdzenia jakości oferowanej obsługi i realizacji standardów, audytu konkretnych rozwiązań i wypracowania rekomendacji czy poznania oczekiwań określonej grupy klientów z niepełnosprawnością dot. oferowanych usług czy produktów. Dzięki współpracy PBS z jednym z wiodących na rynku finansowym banku, możliwe było dopasowanie jakości obsługi do oczekiwań klientów Głuchych, niewidomych oraz z ograniczeniami mobilności (zrealizowano dwie fale badanie w odstępie 2 lat). Natomiast współpraca z Urzędem m.st. Warszawa pozwoliła zdiagnozować oczekiwania niepełnosprawnych warszawianek i warszawiaków oraz ich opiekunów względem oferty pomocowej. Raport z badania został opublikowany na stronie Urzędu m.st. Warszawa: Raporty i informacje – Wsparcie (um.warszawa.pl)
W ramach badań jakościowych stosowane są klasyczne techniki badań: wywiady indywidualne, zogniskowane wywiady grupowe, ale również fora internetowe, zadania domowe polegające na wykonaniu określonych działań w przestrzeni miejskiej, czy badania typu Tajemniczy Klient, w których rolę audytorów pełnią osoby z określonym typem niepełnosprawności.
Jakiego typu badania jakościowe i ilościowe realizuje agencja badawcza PBS:
- badania osób głuchych i słabosłyszących,
- badania osób niewidomych i niedowidzących
- badania osób z zaburzeniami w spektrum autyzmu,
- badania osób niesprawnych fizycznie, ale sprawnych intelektualnie,
- badanie osób z innymi rodzajami niepełnosprawności oraz innym stopniem niesamodzielności (niepełnosprawności sprzężone),
- badania formalnych i nieformalnych opiekunów osób z niepełnosprawnością.